(ALINTIDIR)
baktenüs-maydonas
Balcan-patlıcan
Barmak-parmak
Başı kirlenmek-kadının adet hali
Baton-beton
Bayak-biraz önce
Bayramcalık-bayramlık elbise
Bazar-çarşı
Behtil-rezil kirli
Bel- döl
Belemek-kundaklamak
Belermek –morarmak
Belleğa-lağım
Bellik-işaret
Bent-su kemeri
Berduş-ayyaş,sarhoş
Berk-sert kuvvetli hızlı yapılan hareket
Bes-yalnız tek sadece
Bettea-beddua
Bezemek-dayamak döşemek
Bezzeka-salyangoz
Bıçkı-testere
Bıldır-geçen yol
Bıngıldak-bebelrin kafasındaki kıkırdak bölge
Bıtırak-diken
Bibi-dayının hanımı
Bibiş etmek-çiş yapmak
Biz-çuvaldız
Boğarsamak-büyükbaş hayvanların çifleşme isteği
Boğazı düşmek-bademcik iltihabı
Boğazlı-doymak bilmeyen
Boklu boğaz-abur cubur yiyen
Bor-ekilmemiş tarla
Boşboğaz-yerli yersizkonuşan
Boyun kütüğü-ense
Boz- renksiz rengi kaçmış
Bozmak –tecavüz
Böğalek tutmak-kış boyu ahurda kalan hayvanların huysuzlanarak kaçması Böğürmek-öküz gibi bağırmak
Böhten-iftira
Böke-tekelerin en güçlüsü
Börtletmek-hafif pişirmek
Börtü böcük-haşerat Bunca –bu kadar Buymak-çok üşümek
Büllük-pipi
Bürümek –sarmak yayılmak Büzük-kıç
Karaköse Köyü ve civarının şivesi
Aba-kalın kumaştan yapılmış kolsuz giysi,güreş
Abdes pozan-tenya şerit
Abeytaran-güzel kokulu bir ot
Abukat-avukat
Acak-biraz
Acep-acaba
Acer-yeni
Acımık-safra kesesi
Acirvan-ezilmiş fazla olgunlaşmış
Aciz ikrah-bıkma usanma
Acur-bir çeşit salata
Æbe güleşi-güreş çeşidi
Ağartı-ayran yoğurt
Ağı-zehir Ağıduz-çok tuzlu olan
Ağıveren-iri bir kertenkele çeşidi
Ağız-doğum yapan hayvanların ilk sütü
Ağnanmak-hayvanların sırtüstü yatarak sola sağa dönmesi
Ahını almak-bedduasını almak
Ahırsamak –kış boyu ahırda kalan hayvanların dışarı çıktığındaki kaçak hali Ahlemek-büyük abdest
Akbili -darısı başına
Akıl balık-ergenlik Akıt-akide
Akis-kazara
Al basması-uyuyan kişinin üzerine ağırlık çökmesi
Alas kesme- bir çeşit oyun
Albile-boşvermek
Alengirli- cazibeli albenili
Alhak –galibiyet nidası
Alıcısı tutmak-ölümcül hastalık
Allek-tembel başıboş
Allenguç-salıngaç
Allov cillov –oldu bittiye getirmek
Almacık –uyluk kemiği Ame yaramaz-işe yaramayan
Amel-ishal
Ammel Ammi-amca
Amti-hala
Anayık-zurna
Ancik Angıl angıl-it ürmesi
Anaç-karşı yamaç
Antuz-eşek çiftesi
Anziki-bir çeşit incir
Apak-temiz
Apbağı-bembeyaz
Apış-iki bacak arası
Aptun-dalında olgunlaşmış zeytin
Ardı bayraklı-köpek
Arhez-sağır dilsiz
Arık-su kanalı
Arıl akıl oturmak-sessiz sessiz durmak
Arın-alın Arnının çatı-iki kaşın ortası
Arşı-aşı Asbap-elbise Aş yermek-aşermek
Aşkar-sarışın
Aşkıla-aşk olsun, düğünlerde damadın babasına söylenir
Atep-sitem etmek
Avırt-ağız Avsunlu olmak-okunmuş
Ayak yolu-lavabo
Ayyi-ayı Ayyi
yatağı-geniş yapraklı bir ot
Azap-amele, işçi
Aznafur-azgın kudurmuş
Azzık- azık
BEZGECEYE GİRİŞ
bezgece ayrı bir dil değil güzel türkçe'mizin hatay'ın yayladağı ilçesi`ne bağlı yeditepe beldesi'nde konuşulan ağzıdır. beldemizin belediye olmadan önceki adı, şu an bir mahallesinde yaşayan bezge idi. çevresinde ve hemşehrilerimizin gittiği her yerde adı hala bezge'dir. biz de bezgeli'yiz. bezgece'de türkçe'de bulunan bütün sesler vardır. ayrıca fark olarak eski türkçe'mizde mevcut olan sesler de yaşamaktadır. ve arapça'dan dilimize giren bazı seslerin telaffuzları ilk hallerini korumaktadırlar. bezgece'deki sesler: 1- türkçe'deki seslerin hepsi: a b c ç d e f g ğ h ı i j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z. 2- eski türkçe'den yaşayan sesler: a- geniz n'si. biz bu sesi ñ harfiyle göstereceğiz. deñiz (dengiz gibi) = deniz b- gırtlak h'si. biz bu sesi h^ harf'iyle göstereceğiz. h^ırtlak (khırtlak gibi) = gece oynanan bir tür saklambaç c- kısa e. biz bu sesi e* harfiyle göstereceğiz. ne*re? (n're? gibi) = nereye? 3- arapça'dan geçen ayn sesi . biz bu sesi a^ harfiyle göstereceğiz. a^mmi = amca
selamlaşma
a- govatola
b- govat gele
c- Allah govat vere
ç- selem alikim
d- esselamu aleykum
e- ehlen ehlen (arapçadan)
f- ehlen ve sehlen (arapçadan)
g- ağşamıñ hayir ola
ğ- sabehiñ hayir ola hatır sorma a- nassıñ bre?
b- n*diyoñ nişliyoñ?
www.bezgeliler.bogspot.com yönetimine teşekkürler
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder